การปลูก

                ขั้นตอนที่  1  การเตรียมพื้นที่

1. พื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับปลูกกาแฟควรเป็นที่ ๆ  มีความสูง  ประมาณ  800 – 12,000  เมตร  จากระดับน้ำทะเล  ความลาดชันไม่เกิน  50 %  กำจัดวัชพืชโดยการถางให้โล่ง  เตรียมทำแนวระดับ  การเตรียมพื้นที่ส่วนมากเริ่มทำในช่วงฤดูแล้ง  เพื่อให้พร้อมสำหรับปลูกกาแฟในฤดูฝนที่จะมาถึง ( ประมาณเดือนมิถุนายน – กรกฎาคม )

2. ทำแนวระดับ  โดยใช้อุปกรณ์ช่วย  เช่น  ไม้รูปตัวเอ  เขาควาย  หรือระดับน้ำ  ทำแนวปลูกกาแฟโดยมีระยะระหว่างต้น  2  เมตร  ระยะห่างระหว่างแถวขึ้นอยู่กับความลาดชัน  โดยเฉลี่ยประมาณ  1.5 – 2   เมตร

3. ขุดหลุมปลูกกาแฟ  ขนาด  0.5 x 0.5 x 0.5  เมตร ( หรือ  1 x 1 x1  ศอก )  แยกหน้าดินกับดินก้นหลุมออกจากกัน  หน้าดินจะใช้ผสมใส่ลงที่ก้นหลุม

4. การผสมดินใส่ก้นหลุม  ประกอบด้วย  หน้าดิน  ปุ๋ยคอก  ปูนขาว ( โดโลไมท์ )  ปุ๋ยฟอสเฟต  และฟูราดาน    ผสมให้เข้ากัน   ใส่ก้นหลุมไว้

5. กลบด้วยดินก้นหลุมให้เสมอปาก   ใช้ไม้ปักทำเครื่องหมายหลุมไว้

 

                    ขั้นตอนที่  2  การปลูก

1. นำต้นกล้าที่มีขนาดเหมาะสม  ความสูงประมาณ  45 – 50  ซม.  มีใบ 6 – 8 คู่           สมบูรณ์แข็งแรง    ผ่านการฝึกให้ทนทานต่อแสงแดดจัดและการขาดน้ำในเบื้องต้นแล้วลงปลูกในหลุมที่เตรียมไว้  กลบดินให้แน่น

2. ใช้ไม้ปักกันลมโยกคลอน

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

การดูแลรักษาต้นกาแฟ

​

การกำจัดวัชพืช

                กาแฟควรได้รับการกำจัดวัชพืชสม่ำเสมอในฤดูฝน  โดยเฉพาะหลังปลูกใหม่   อายุ  1 – 3   ปี   เพราะต้นยังเล็ก  ไม่สามารถเจริญเติบโตแข่งกับวัชพืชได้   โดยการถางรอบ ๆ บริเวณสวนกาแฟ   และถางให้สะอาดบริเวณโคนต้นเพื่อใส่ปุ๋ยต่อไป  เศษวัชพืชที่ถางออกสามารถนำมาเป็นวัสดุคลุมดินได้

 

การใส่ปุ๋ย

                ในระยะที่กาแฟยังไม่ติดผล  ควรใส่ปุ๋ย  46 – 0 – 0   เมื่อกาแฟเริ่มติดผลแล้ว ( ปีที่  4  เป็นต้นไป )  ต้องใช้ปุ๋ย  15 – 15 – 15  ใช้หลักการคร่าว ๆ คือ  ใส่  3  ครั้ง  ในเวลา  ต้น – กลาง – ปลายฤดูฝน  แต่ละครั้งใส่  30 – 150  กรัม ( 1 – 5  กำมือ )  ขึ้นอยู่กับปริมาณการติดผล  และขนาดการเติบโตของลำต้น

 

การคลุมโคน

                ทุกครั้งหลังใส่ปุ๋ยต้องมีการคลุมโคนต้น  เพื่อไม่ให้ปุ๋ยถูกชะล้างหรือระเหยสูญหายไป  นอกจากนั้น  เมื่อสิ้นสุดฤดูฝนควรคลุมโคนให้หนาประมาณ  30  ซม.  เพื่อรักษาความชื้นในดิน  ทำให้กาแฟรอดตายพ้นฤดูร้อนได้

 

การตัดแต่งกิ่ง

                การตัดแต่งกิ่ง  ช่วยให้กาแฟสามารถเจริญเติบโต  ได้ทรงพุ่มที่สวยงามแข็งแรง  ผลผลิตสูงสม่ำเสมอ  หลักการกว้าง ๆ  ของการตัดแต่งกิ่ง  คือ  พยายามอย่าให้กาแฟมีลำต้นหลักเกิน  3  ลำต้น   ( 1 – 3 ลำต้นจะดีที่สุด )     กำจัดกิ่งแขนงที่เกิดมากเกิน     แห้งตาย  หรือไม่ติดผลแล้ว  ออกจากลำต้นหลัก  และกระตุ้นให้เกิดหน่อใหม่ที่โคนต้นเมื่อต้องการ  จะเปลี่ยนลำต้นหลักใหม่หลังจาก  8 – 10  ปีผ่านไป

 

 

                                การตัดแต่งกิ่งสำหรับระยะ  3 – 5  ปีแรก

• การตัดแต่งกิ่งแบบ  2  ลำต้น

ต้นกาแฟที่มีลำต้นเดียว  ถ้าต้องการให้มีสองลำต้น  ให้ตัดยอดสูงจากพื้นดินประมาณ  45  ซม.  เมื่อมีหน่อใหม่เกิดขึ้นที่ปลายยอด  ให้ตัดทิ้งเหลือไว้  2  กิ่ง  ริดกิ่งแขนงที่อยู่ชิดลำต้นออกให้หมด  รวมทั้งกิ่งแขนงที่อยู่ต่ำกว่า  30  ซม.  จากพื้นดิน   เพื่อไม่ให้มดหรือแมลงใช้เป็นทางขึ้นต้นกาแฟ

 

                                การตัดแต่งกิ่งสำหรับต้นกาแฟอายุตั้งแต่   8   ปีขึ้นไป

หลังจากกาแฟอายุ  8 – 10  ปี  มีจำนวนข้อที่ติดผลน้อยลง  สภาพดินทรุดโทรม    และผลผลิตต่ำ    ต้องมีการตัดแต่งกิ่งเพื่อให้เกิดยอดใหม่

• การตัดแต่งกิ่งแบบเปิดด้านข้าง

การตัดแบบเปิดข้าง    จะตัดกิ่งแขนงที่อยู่ด้านตะวันออกทิ้งทั้งหมด เนื่องจากแสงเป็นตัวกระตุ้นให้หน่อเจริญออกมา  เมื่อหน่อใหม่เกิดขึ้นอายุประมาณ  6  เดือน   จึงตัดลำต้นเก่าออก   คัดเลือกหน่อที่แข็งแรงไว้เพียง   1 –  2    อัน    เพื่อเลี้ยงให้เป็นลำต้นหลักต่อไป

• การตัดจนเหลือแต่ตอ

จุดประสงค์เช่นเดียวกับการตัดแต่งกิ่งแบบเปิดข้าง  การตัดออกทั้งหมดจะทำให้เกิดหน่อใหม่จำนวนมากแตกออกมา    คัดเลือกไว้ไม่เกิน  3  หน่อ  ปล่อยให้เจริญเติบโตเป็นลำต้นหลักต่อไป

​

ที่มา : สำนักงานเกษตรอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง